Inwestorzy mają obecnie do dyspozycji bardzo obszerny zestaw narzędzi do analizy technicznej, jednak wciąż nie bez znaczenia pozostają stosunkowo proste wskaźniki, które dostarczają wielu cennych informacji. Wśród nich warto wymienić między innymi współczynniki alfa i beta.
Współczynnik alfa i beta: co to jest?
Zarówno alfa, jak i beta to wskaźniki, które bazują na ocenie historycznych wyników danego instrumentu finansowego. Co istotne, mogą one być zastosowane zarówno do funduszy, jak i akcji, a także innych aktywów. Jak właściwie wylicza się te współczynniki? Na początek warto określić, do czego dokładnie odnosi się każdy z nich:
- alfa – porównuje wartość konkretnego aktywu najczęściej w odniesieniu do benchmarku w postaci indeksu;
- beta – porównuje zmienność aktywu w kontekście zmienności całego rynku.
Obydwa wskaźniki zostały opracowane jako część modelu Capital Asset Pricing Model (CAPM), który został skonstruowany w latach 60. zeszłego stulecia. Wysoka wartość alfa jest praktycznie zawsze korzystna dla inwestorów, z kolei interpretacja wysokiej bety może być różna. Dla osób, które celują w akcje tzw. spółek wzrostowych, będzie to pożądana sytuacja, z kolei osoby, które preferują niższy poziom ryzyka i stabilny zysk, oczekują niskich wartości wskaźnika beta.
Jak wyliczyć wskaźnik alfa?
Aby wyliczyć wartość współczynnika alfa, będziemy potrzebować informacji o stopie zwrotu wybranego instrumentu, jak również pewnego punktu odniesienia. Najczęściej jest to indeks obejmujący kluczową część rynku, na przykład największe firmy z danej giełdy, tak jak w przypadku S&P 500. Od stopy zwrotu dla konkretnej akcji odejmujemy stopę zwrotu indeksu – jeśli otrzymaliśmy wynik dodatni, oznacza to, że dany instrument radził sobie w wybranym okresie lepiej niż indeks. Tego typu informacje o spółkach powinny być dostępne bezpośrednio u maklera – znajdziemy je między innymi na oferowanej przez bank Saxo platformie SaxoTraderGO.
Jak obliczyć wskaźnik beta?
W tym przypadku obliczenia są nieco bardziej skomplikowane. Potrzebujemy wskaźnika kowariancji (korelacji między ruchami cen dwóch instrumentów) stopy zwrotu z wybranej akcji i indeksu oraz wariancji (różnicy pomiędzy aktualną a średnią ceną akcji) indeksu. Te dwie wartości dzielimy między sobą – wynik w okolicach 1 oznacza, że zmienność akcji jest dokładnie taka sama, jak zmienność rynku. Mniejsze wartości oznaczają z kolei większą zmienność; w ten sam sposób interpretujemy wyniki wyższe niż 1. Dla przykładu, jeśli otrzymaliśmy wartość beta na poziomie 1,35, oznacza to, że wycena wybranej spółki jest o 35% bardziej zmienna niż indeks.
Warto pamiętać, że przy krótszych okresach wartości beta zazwyczaj będą wyższe – dobór odpowiedniego horyzontu czasowego ma tutaj kluczowe znaczenie. Z tego względu przeważnie stosuje się dane na temat miesięcznych stóp zwrotu z ostatnich 5 lat.